พระบรมสารีริกธาตุ

พระบรมสารีริกธาตุเข้าสู่ประเทศไทย

      เมื่อพระพุทธองค์เสด็จดับขันธ์ปรินิพพาน แล้วนั้น  พวกมัลลกษัตริย์ผู้ครองกรุงกุสินาราช่วยกันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระ  แล้วคิดสร้างสถูปเพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ณ เมือง กุสินารานั้น  ข่าวนี้ทำให้ประชาชนในเมืองอื่น ๆ มุ่งหวังที่จะอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุไปประดิษฐานในเมืองของตนเอง  ในที่สุดโทณพราหมณ์ได้เข้าเจรจาไกล่เกลี่ย  จึงตกลงแบ่งพระธาตุออกเป็น 8 ส่วน เท่า ๆ กัน แล้วแยกไปยังที่ต่าง ๆ 8 แห่ง คือ 

1. แคว้นมคธ        ขอพระเจ้าอชาตศัตรู

2. กรุงกบิลพัสดุ์     แห่งศักยราช 

3. เมืองเวสารี       ของกษัตริย์ลิจฉวี

4. เมืองอัลกัปปะ    ของกษัตริย์คุสิยะ

5. เมืองเวฎฐทีกะ

6. เมืองรามคาม

7. เมืองปาวา

8. เมืองกุสินารา     ของมัลลกษัตริย์

เมื่อได้รับพระบรมธาตุไปแล้ว  ต่างเมืองต่างก็สร้างสถูปเป็นที่ประดิษฐานพระบรมธาตุจึงเกิดมีพระธาตุเจดีย์เป็นครั้งแรกในประเทศอินเดีย  ต่อมาในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช  ได้ทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาแทนการทำศึกสงคราม 

แบ่งออกเป็น 3 ประเภท  คือ

1. สร้างพุทธเจดีย์สถาน (สถูป)

2. การทำสังคายนาพระธรรมวินัย

3. การจัดส่งพระเถระออกไปเผยแพร่พระพุทธศาสนายังนานาประเทศ

ผลของการบำรุงพระพุทธศาสนาแห่งมหาราชองค์นี้  ได้แผ่ขยายเข้าสู่ประเทศไทย  ทั้งที่เป็นวัตถุ

ธรรมและนามธรรม  นามธรรมได้แก่พระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า  ส่วนวัตถุธรรมได้แก่พระสถูปเจดีย์และพระบรมสารีริกธาตุ  สถูปเจดีย์ที่เป็นต้นแบบในปัจจุบันคือสถูปที่สาญจิ  ซึ่งสร้างไว้ราวพุทธศตวรรษที่ 5 โดยตัวสถูปทำเป็นรูปทรงกลม ลักษณะคล้ายขันน้ำหรือโอคว่ำ  ซึ่งสถูปแบบนี้พัฒนาเป็นสถูปในดินแดนสุวรรณภูมิ  นักโบราณคดีไทยถือว่าเป็นศิลปะแบบทวารวดี  เช่น  สถูปที่วัดไชยบาดาล  สระบุรี  เป็นต้น  พระสถูปสำริด  ที่อำเภอนาดูน  จังหวัดมหาสารคาม  ก็มีลักษณะรูปทรงร่วมสมัยกับสถูปทั้งสองแห่งดังกล่าวมาแล้ว  ดังนั้นสถูปสำริดที่นาดูน  ถือเป็นสถูปที่พัฒนามาจากสถูปสาญจิของอินเดียและเป็นศิลปะร่วมสมัยกับสถูปทวารวดี  ซึ่งถือว่ามีอายุเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย